چرخ‌هایی که می‌چرخند | نگاهی به تکامل دائمی صنعت ماشین آلات

صنعت ماشین‌آلات بخشی است که با پیشرفت تاریخی بشریت دائماً توسعه می‌یابد و با ایجاد نوآوری‌هایی که می‌تواند انقلابی تلقی شود، خطوط اصلی تولید را ایجاد می‌کند و بازار ماشین آلات صنعتی دست دوم را بسیار داغ کرده است. با شروع از دوران باستان، به ویژه با گذار بشریت به زندگی جمعی، نیروی انسانی به تدریج جای خود را به ماشین آلات صنعتی داده است. رشد و توسعه سریع در عرصه صنعت از گذشته تا به امروز باعث مکانیزه شدن و توسعه ماشین آلات صنعتی شده است.

با اینکه در هر کشوری، پیشرفت صنعتی با سرعت های مختلفی اتفاق افتاده، اما از همان ابتدا، این توسعه در سراسر دنیا گسترش یافته است. این تغییرات، که از قرن هجدهم در انگلستان با انقلاب صنعتی شروع شد، تولید را از دست های انسان و حیوان به ماشین ها سپرد. سازمان های تحقیق و توسعه (R&D) با انقلاب صنعتی وارد چرخه ای سریع شدند. در نتیجه انقلاب صنعتی به رهبری انگلستان در دهه 1780، 54 اختراع مهم انجام شد و اولین قدم صنعتی شدن با اختراع ماشین بخار در قرن 18 آغاز شد.

انقلاب صنعتی و فرآیند مکانیزاسیون

انقلاب صنعتی تحولات تاریخی مانند انقلاب صنعتی اول، دوم، سوم و چهارم را پشت سر گذاشته است. با ایجاد انقلاب صنعتی، جنبش صنایع کوچک به ویژه تولید آهن، فولاد و نساجی با ورود ماشین آلات در این دوره شتاب گرفت. رواج شبکه راه آهن نیز در این دوره اتفاق افتاد.

اواخر قرن 19 و آغاز قرن 20 به عنوان انقلاب صنعتی دوم شناخته می شود. مفهوم برجسته این دوره مفهوم تکنولوژی است. با توسعه علوم، ماشین‌ها نیز از نظر فناوری پیشرفته‌تر شدند. کمباین در سال 1839، چرخ خیاطی در سال 1844 و ماشین های کنسرو و بسته بندی در اواسط دهه 1880 از جمله ماشین هایی هستند که در این دوره اختراع شدند.

انقلاب صنعتی سوم یا انقلاب صنعتی مدرن، دوره بین دهه 1970 و 1990 است. قیچی اهرمی که یکی از مهم ترین اختراعات این دوره است در سال 1978 اختراع شد. انقلاب صنعتی سوم تبدیل به دوره ای شد که روز به روز بر اهمیت ماشین ها افزوده میشد و کامپیوترها بخشی از زندگی شدند؛ و توسعه فناوری، تولید و استفاده از ماشین‌ها را به صورت کامپیوتری و الکترونیکی امکان‌پذیر کرد. نرخ نیروی کار کاهش یافت و مکانیزاسیون افزایش یافت تا هزینه ها کاهش یابند.

انقلاب صنعتی چهارم دوره ای است که تا دوره ای که در آن قرار داریم ادامه داشته. در این دوره مفاهیمی مانند هوش مصنوعی و فناوری چاپگرهای سه بعدی وارد زندگی ما شده و هر آنچه در حال تولید است با کمک ماشین ها و کامپیوترهای تمام اتوماتیک و بدون کمک نیروی انسانی تولید می شود.

توسعه تاریخی ماشین‌های مورد استفاده در صنعت

در آغاز انقلاب صنعتی، ماشین‌های اختراع شده ابتدا برای استفاده در کشاورزی و صنایع نساجی طراحی شدند و به توسعه این صنایع کمک شایانی کردند.

انقلاب صنعتی اول

برخی از ماشین هایی که در انقلاب صنعتی اول اختراع شدند به شرح زیر هستند.

• دستگاه کاشت بذر در سال 1701 اختراع شد.
• در سال 1775، موتور بخار، که یک محصول تکنولوژیکی بزرگ آن زمان بود، شروع به استفاده کرد.
• ماشین بافندگی خودکار در سال 1785 اختراع شد.
• دستگاه خرمنکوب در سال 1793 اختراع شد.
• اولین چرخ خیاطی در سال 1851 اختراع شد.

انقلاب صنعتی دوم

برخی از ماشین هایی که در انقلاب صنعتی دوم اختراع شدند به شرح زیر هستند.

• ماشین های بخار ساخته شدند.
• اختراعاتی در زمینه تولید نخ و بافندگی صورت گرفت. تعدادی از آنها شاتل های پرنده و بافندگی مکانیکی هستند.
• ماشین آلات مورد استفاده در برق نیز در صنعت استفاده می شدند.

انقلاب صنعتی سوم

توسعه ماشین آلات در انقلاب صنعتی سوم به شرح زیر هستند.

• کامپیوترها، میکرو الکترونیک و لیزرهای فیبر نوری در زمینه فناوری اختراع شدند.
• پیشرفت هایی در زمینه های مخابرات، انرژی هسته ای، بیوتکنولوژی و بیوتکنولوژی کشاورزی ایجاد شد.

انقلاب صنعتی چهارم

در نهایت در انقلاب صنعتی چهارم، تأسیسات و کارخانجاتی که بدون کمک نیروی انسانی و از طریق هوش مصنوعی می توانند محصولات تولید کنند، به وجود آمدند.

نقاط عطف مکانیزاسیون

نکاتی در تاریخ وجود دارد که نقطه عطفی در روند توسعه تاریخی مکانیزاسیون محسوب می شود. از نظر تاریخی، این نقاط عطف به شرح زیر هستند.

• اختراع ماشین بخار در سال 1763 اولین نقطه عطف و همچنین آغاز انقلاب صنعتی است. بنابراین این دوره را Industry 1.0 نیز می نامند.
• توسعه صنعت ماشین آلات به لطف تولید آهن و فولاد بر دوره بین پایان دهه 1800 و 1970 تأثیر گذاشت، بنابراین دوره Industry 2.0 ظهور کرد.
• دوره بین سال های 1970 و 1990 نیز به عنوان Industry 3.0. شناخته می شود. در این دوره سیستم های آنالوگ به سیستم های دیجیتال تبدیل شدند.
• دوره ای که از سال 1991 شروع شده و تا به امروز ادامه دارد، Industry 4.0. نامیده می شود. در این دوره، ماشین هایی مانند دستگاه برش لیزری ساخته شده است تا کامپیوتری و به کمک هوش مصنوعی شود. بنابراین، اهمیت نیروی انسانی به میزان قابل توجهی کاهش یافت.

صنعت ماشین آلات در آینده چه تغییراتی را تجربه خواهد کرد؟

حوزه ماشین آلات صنعتی، که یکی از بخش های اصلی در آگهی های صنعتی است؛ در آستانه تحولات بزرگی قرار دارد. با ظهور Industry 5.0، که از سال ۲۰۱۷ مطرح شده، شاهد شکل گیری عصر جدیدی در این حوزه هستیم. این دوران جدید، با بهره گیری از فناوری هایی که نیازمند دخالت انسانی نیستند، مفاهیمی چون اتوماسیون کامل و تولید بدون دخالت دست را به واقعیت تبدیل میکند. در این سیستم نوین، ماشین آلات به طور یکپارچه عمل کرده و تحت نظارت هوش مصنوعی فعالیت می کنند.

با پیشرفت های مستمر در عرصه فناوری، دورانی که در آن ربات ها به عنوان کارکنان فعالیت میکنند و انسان ها قادر به مدیریت فناوری از منزل یا محل کار خود هستند، به سرعت در حال نزدیک شدن است.